Zapraszamy na wystawę pokonkursową 13. edycji Konkursu Fotograficznego Ogólnopolskiego Przeglądu Fotografii Współczesnej
“Sposoby widzenia”
wernisaż oraz pokaz slideshow: 6 kwietnia 2024, godz. 18:30
foyer Forum, ul. Legionowa 5
wstęp wolny
Wystawę można zwiedzać do 15 maja 2024 w godz. 14:00-21:00
W wystawie pokonkursowej wezmą udział: Ewa Bijak, Rafał Gołuszka, Filip Czernikiewicz, Damian Lemański, Julia Kręgielska, Marzena Kolarz, Michał Konrad, Monika Krzyżowska, Łukasz Makoś, Aleksandra Mrówczyńska, Kamil Myszkowski, Marta Pogorzały, Agnieszka Potocka-Makoś, Marcin Urbanowicz, Danka Sikorska, Jarosław “Ciziewski” Zadora, Eliza Waśkiewicz, Sylwester Wojtas
Uczestnicy pokazu SLIDESHOW:
Igal Stulbach – Sitting; Jola Lipowczan-Stolarczyk – 94 or any other number; Kamil Śleszyński – Wadliwa więź; Michał Konrad – Koniunkcja; Piotr Tomala – Manekiny; Kinga Filinska – Ferdonije; Eliza Waśkiewicz – Plato’s Cave; Marta Pogorzały – Studium Posłuszeństwa; Stefan Haładyj – Home; Robert Pomichter – Już nie istnieję (ę), Janusz Kalinowski – Młodzieńcze kadry; Julia Koleśnik – Music is everything; Magdalena Topczewska – Dla Magdy; Daniel Kosiński – Znikanie Teledysk; Karolina Maliszewska – Warszawa2022; Piotr Niedźwiedź – Wolność formy
Werdykt jury w składzie:
Katarzyna Sagatowska, Jakub Dziewit, Artur Reszko
„Znikanie” jako temat konkursu fotograficznego to hasło-klucz wręcz idealne, odnoszące się prawie bezpośrednio do Barthesowskiej myśli, że fotografia pokazuje to coś, czego już nie ma i nigdy nie wróci – a jednak zostaje przecież na fotografii. Hasło to jest więc zaproszeniem do opowieści o tym, co odeszło lub odchodzi – społecznościach, kulturach, zjawiskach, zwyczajach. Ale także: konkretnych osobach, naszych bliskich, osób, za którymi tęsknimy. Odrębną, liczną grupę zgłoszeń stanowiły te odnoszące do tożsamości czy też relacji samych osób autorskich z rzeczywistością – mnogość wypowiedzi zdjęciowych podejmujących tę tematykę pokazuje, że uważność na drugą osobę to zjawisko, którego ciągle nie jest wystarczająco dużo (dbajcie/dbajmy o siebie!). Wreszcie część zgłoszeń skupiała się na dosłownym rozumieniu pojęcia i przedstawiało fizyczny proces znikania – czy to obiektów na zdjęciach, czy to samych zdjęć, w ich specyficznej materialności. Jako jury zdecydowaliśmy się nagrodzić prace, które były spójne i świadome, ale przede wszystkim przemawiały najmocniej do naszych emocji i zostawiały w nas największe poruszenie. Z zadowoleniem zauważamy też jednak, że wśród tematów trudnych pojawiały się także propozycje humorystyczne, z uśmiechem podchodzące do tematu.
Po konkursie jako jury pozostajemy – paradoksalnie – w uczuciu pewnego niedosytu. Nie dlatego, że zobaczyliśmy za mało zdjęć – wprost przeciwnie, liczba tych dobrych była wysoka! Dużo jednak było sytuacji, kiedy zdjęciom brakowało kontekstu, dopowiedzenia, dookreślenia historii. Zdjęcia – wbrew pozorom – nie mówią same za siebie, często są trudne w interpretacji, gdyż odbiorców w miejscu i/lub czasie robienia zdjęcia nie było przy fotografowanej sytuacji. Jesteśmy bardzo ciekawi niektórych historii stojących za fotografiami – nie bójcie się więc w przyszłości opatrywać zdjęć komentarzem, wprowadzeniem, tytułem. Fotografia w końcu jest opowieścią o rzeczywistości, a nie tylko o tym, co jest na zdjęciach. Paradoksalnie – treść i przekaz zdjęcia, jeśli nie będzie im towarzyszyć inna wypowiedź – mogą zniknąć łatwiej niż samo zdjęcie.
Drżenia
Nagrodę w kategorii “Drżenia” za fotograficzną odwagę formalną i techniczną otrzymuje: Marzena Kolarz za cykl “Zanikanie”
W kategorii „Drżenia” poszukiwaliśmy prac, w których osoby autorskie poprzez oryginalny język wypowiedzi wyraziły istotne i klarowne idee. Zależało nam na znalezieniu realizacji szczerych, przekonujących o zaangażowaniu w poruszany temat.
Zdecydowaliśmy się nagrodzić cykl „Zanikanie” autorstwa Marzeny Kolarz, który wyróżnił się na tle przesłanych zgłoszeń niekonwencjonalną i przemyślaną – formą, a także warstwą merytoryczną. Autorka, co chcemy podkreślić, dołączyła tekst dający osobisty i formalny kontekst pracom.
„Zanikanie” to głos w sprawie roli kobiet we współczesnym społeczeństwie. Marzena Kolarz dzieli się przekonaniem, iż tytułowego „zanikania” doświadczają kobiety wychodzące z, jak to nazywa, „młodzieńczości”. Stopniowo przestają być wówczas postrzegane podmiotowo, zostają sprowadzone do roli opiekunek i wychowawczyń kolejnych pokoleń.
Formalnie jest to zestaw siedmiu autoportretów, które za pomocą emulsji fotograficznej autorka przeniosła na różne używane tkaniny – obrusy, serwetki, poszewkę na poduszkę i koszulę nocną, a następnie uzupełniła haftem wykonanym maszyną do szycia. Prace zostały zamontowane na zróżnicowanych wielkościowo tamborkach.
Autorka sprawnie łączy różne media – fotografię, tkaninę, haft, aż po performans, w efekcie uzyskując wyraziste wielowarstwowe obiekty. Tę wielowarstwowość możemy także interpretować metaforycznie. Marzena Kolarz bazując na osobistym, jak to odbieramy, doświadczeniu, snuje opowieść uniwersalną wykonując prace, jak szycie czy haftowanie, dawniej zwyczajowo przypisane kobietom.
Na nagrodę zasługuje konsekwentna realizacja serii – od koncepcji, przez poszczególne etapy realizacji, aż do finalnego efektu. Marzena Kolarz bardzo świadomie prowadzi widza i sprawia, że temat zanikania jest przedstawiony w sposób, którego nie sposób pominąć i nie zauważyć.
Cykl fotograficzny: Grand Prix
Dyskwalifikacja: Jacek Orzeł za cykl “Zanikanie myśli zanikanie mózgu otępienie skroniowo czołowe”
Już po ogłoszeniu wyników konkursu pojawiły się wątpliwości, czy prace zgłoszone przez Jacka Orła i wskazane przez nas do otrzymania Grand Prix w kategorii „cykl” zostały wykonane w technice fotograficznej.
Przeprowadzona przez nas analiza zgłoszenia oraz innej dostarczonej dokumentacji każą wnioskować, że rzeczywiście proces powstania obrazów nie był procesem fotograficznym, a jedynie graficznym, najprawdopodobniej przy wykorzystaniu generatorów działających dzięki algorytmom SI. Narzędzia do analizy obrazów wskazują 99% pewności użycia narzędzi SI. Dodatkowo pliki dostarczone przez Jacka Orła jako „oryginały” obejmują jedynie wycinki obrazów ze zgłoszenia; nie był on także w stanie dostarczyć żadnej dokumentacji fotograficznej procesu twórczego (w ramach którego, zgodnie ze swoimi deklaracjami, przygotowywać miał rzeźby, które później miały być przez niego przefotografowane). W związku z tym podjęliśmy jako jury decyzję o dyskwalifikacji tego zgłoszenia.
Jako osoby zajmujące się na co dzień kulturą wizualną nie piętnujemy świadomego używania narzędzi do generowania obrazów (tych, które nie naruszają praw autorskich twórców) – uznajemy, że może to być jedno z narzędzi służących do osiągnięcia zakładanego przez osobę twórczą celu.
Jednakże działanie takie nie jest działaniem fotograficznym, więc powstałe w ten sposób obrazy nie mogą być przedmiotem oceny w konkursie fotograficznym. Utrzymywanie przez autora, że jest to jego dzieło fotograficzne odbieramy jako cyniczną próbę oszustwa i całkowicie potępiamy.
Jury konkursu: Katarzyna Sagatowska, Jakub Dziewit, Artur Reszko
Cykl fotograficzny: Wyróżnienie
Mikołaj Tomczak za cykl “To Release the Butterflies”
Wyróżnienie przyznaliśmy cyklowi “To Release the Butterflies” autorstwa Mikołaja Tomczaka, który doceniamy za konsekwentną niekonsekwencję – operowanie obrazami surrealistycznymi i ich zestawianie, które wywołuje w nas znaki zapytania o tę rzeczywistość, która otacza nas na co dzień. To rzeczywistość zmian klimatycznych, zagrożeń technologicznych, niezrozumiałych relacji. Mamy nadzieję, że będzie to jeden z tych głosów, które, operując poetyką snu, będą prowadziły do otwarcia oczu.
Zdjęcie pojedyncze: Grand Prix
Magdalena Topczewska
Zdjęcie autorstwa Magdaleny Topczewskiej zwróciło uwagę swoją subtelnością. Wyjątkowy i delikatny portret kobiety, która chorowała na raka. Fotografia, której trzeba się chwilę przyjrzeć by dostrzec pełne szacunku spojrzenie na delikatność i kruchość ciała zmienionego przez postępującą chorobę. Magdalena w dojrzały sposób dokumentuje celebrowanie kobiecości, tworząc unikalny zapis przemijania z godnością – bycia sobą pomimo wszystko.
Zdjęcie pojedyncze: Wyróżnienie
Maciej Knap
Zdjęcie to portret we współczesnym wydaniu – wręcz snapshot’owy złapany tu i teraz. Zatrzymuje i przykuwa uwagę. Zastanawiamy się czy to symboliczny obraz z ukrytymi emocjami za mgłą z zasłoniętą świadomie tożsamością bohatera, czy może zdjęcie z przyjęcia? To zdjęcie ma coś wieloznacznego wywołuje różne emocje u odbiorców i zdecydowanie prowokuje wyobraźnię.
Członkowie jury:
Katarzyna Sagatowska – kuratorka, menadżerka kultury, autorka i organizatorka wydarzeń artystycznych, autorka tekstów. Wykładowczyni w Szkole Filmowej w Łodzi. Absolwentka Instytutu Twórczej Fotografii na Uniwersytecie Śląskim w Opawie w Republice Czeskiej (PhD) oraz Politechniki Warszawskiej (MS). Założycielka galerii i wydawnictwa Jednostka. Współautorka cyklu Wszyscy Jesteśmy Fotografami. Współkuratorka archiwum Pawła Pierścińskiego (www.pawelpierscinski.pl). W latach 2010–2017 kuratorka i koordynatorka projektu Fotografia Kolekcjonerska. Stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Miasta Stołecznego Warszawy. Jurorka w konkursach, recenzentka w przeglądach portfolio.
Jakub Dziewit – artysta wizualny, kulturoznawca, kurator i wydawca publikacji fotograficznych. Prezes Fundacji unContemporary, wykładowca na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Jana Długosza. Autor fotoksiążek „This is Not Another Martin Parr Exhibition” oraz „Desires of Meaning”, kilkunastu wystaw, a także fotograficznych performansów i dwóch monografii naukowych o historii kultury wizualnej. Zajmuje się sztuką przemyślnie przeintelektualizowaną oraz – dla kontrastu – do bólu afektywną. Przepracowywał fotograficznie tematy cielesności, codzienności, dziedzictwa modernizmu, ale także mechanizmów poznawczych i sposobów konstruowania znaczenia w obrazie.
Artur Reszko – białostoczanin, pracuje jako staff fotoreporter w Polskiej Agencji Prasowej. Kurator i producent wystaw. Prowadził i współtworzył Galerię 113, realizował wystawy w Galerii Arsenał w Białymstoku. Absolwent Wydziału Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku oraz Instytutu Twórczej Fotografii Uniwersytetu Śląskiego w Opawie w Republice Czeskiej. Na co dzień zajmuje się fotografią reportażową i informacyjną, realizuje też projekty dokumentalne.
partner wydarzenia: Centrum Druku Futura
fotografia ilustracyjna: Michał Konrad