Z okazji tegorocznej odsłony Narodowego Czytania zapraszamy na czytanie „Trenów” Jana Kochanowskiego w języku esperanto.
Narodowe Czytanie w esperancie: Treny / Plorkantoj
6 września 2025, godz. 15:00
Centrum im. Ludwika Zamenhofa, ul. Warszawska 19
wstęp wolny
W tym roku lekturą Narodowego Czytania są „Treny / Plorkantoj” Jana Kochanowskiego. Poeta napisał 19 trenów poświęconych zmarłej córeczce Urszuli. Utwory te mają charakter lamentacyjno-refleksyjny. Cała Polska czyta je po polsku, a my w Białymstoku czytamy je w esperancie. Dzieje się to za sprawą poetki Lidii Ligęzy z Krakowa, która przetłumaczyła arcydzieła najwybitniejszego twórcy polskiego renesansu na skalę europejską. Kochanowski był mistrzem języka, swoją twórczością w bardzo istotny sposób wpłynął na rozwój języka polskiego. Równocześnie z tekstem czytanym w esperancie publiczność będzie widziała na ekranie tekst w języku polskim. Przypomnimy także fakty z życia Jana Kochanowskiego. Uczestnicy narodowego czytania w esperancie będą mogli nabyć egzemplarz świeżo wydanej książki. Warto także przynieść swoje „Treny” z domu, a na miejscu ostemplujemy je okolicznościową pieczątką. Pieczątkę na to wydarzenie wydaje Prezydent RP.
Lidia Ligęza jest filologiem, absolwentką Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, magistrem historii literatury, poetką i tłumaczką literatury esperanckiej. Pracę magisterską „Folklorystyczne podstawy słowiańskich podań Bolesława Leśmiana” opublikowała pod kierunkiem naukowym prof. dr. Kazimierza Wyki w czasopiśmie naukowym „Pamiętnik Literacki”. Jest również autorką opublikowanych rozpraw naukowych na temat folkloru w literaturze polskiej. Pracowała m.in. jako zastępca dyrektora Muzeum Stanisława Wyspiańskiego, oddziału Muzeum Narodowego w Krakowie, zajmując się twórczością literacką i artystyczną patrona. Od 1975 roku uczyła esperanta, od 1987 roku była lektorką esperanta na Uniwersytecie Jagiellońskim i Akademii Medycznej. Do 1983 roku była członkinią rady redakcyjnej czasopisma „Pola Esperantisto”. W Międzynarodowej Akademii Nauk w San Marino w 1991 roku uzyskała tytuł magistra nauk humanistycznych, a następnie tytuł wykładowcy. Od 1996 roku była prezeską Krakowskiego Towarzystwa Esperantystów i współredaktorką klubowego czasopisma „Apudvistula Bulteno”. Pracowała jako wykładowca literatury esperanto na Podyplomowym Studium Esperantystów Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Jest tłumaczką na esperanto, zajmuje się głównie współczesną poezją polską, a także pisze utwory autorskie. Jest autorką wielu oryginalnych i tłumaczonych publikacji książkowych. Przetłumaczyła około 1000 wierszy polskich poetów współczesnych (m.in. K. I. Gałczyńskiego, Z. Herberta, H. Poświatowskiej, Cz. Miłosza i W. Szymborskiej) oraz klasykę. Jej artykuły o twórczości polskich poetów i prozaików ukazywały się w „Pola Esperantisto”. Stale tłumaczy.
Organizatorzy wydarzenia: Białostocki Ośrodek Kultury/Centrum im. Ludwika Zamenhofa oraz Białostockie Towarzystwo Esperantystów przy współpracy z Książnicą Podlaską Filia nr 14 Esperanto Libraro.
